طاووس الملوک قاجار کیست؟ تنها زنی که تا پایان عمر مورد علاقه فتحعلی شاه بود!

طاووس الملوک قاجار: از میان بیش از هزار زن که در دوران سی و هفت ساله سلطنت فتحعلی شاه قاجار در حرمسرای او زندگی می کردند، نام نزدیک به 200 نفر از آنها در منابع مختلف مربوط به قاجار ثبت شده است.

در این شب ها سریال عاشقانه – تاریخی «گیلدخت» به کارگردانی مجید اسماعیلی از شبکه یک سیما در حال پخش است که داستان آن در زمان قاجار روایت می شود. یکی از شخصیت های این سریال که مورد توجه قرار گرفته طاووس الملوک، خواهر مظفرالدین شاه با بازی پریوش نظریه است.

طاووس خانم ملقب به تاج الدوله از میان بیش از هزار زن که در دوران سی و هفت ساله سلطنت فتحعلی شاه قاجار در حرمسرای او زندگی می کردند و نام نزدیک به 200 نفر از آنها در منابع مختلف قاجاریه ثبت شده است. بیشتر از هر زن دیگری در زمان سلطنت دومین پادشاه قاجار تأثیر گذاشت و تنها زنی بود که تا پایان عمر مورد علاقه شاه فتحعلی بود.

ماجرای ازدواج طاووس الملوک با فتحعلی شاه

میرزا عبدالوهاب معتمدالدوله معروف به نشاط فهانی از شاعران نامدار دربار فتحعلی شاه که نقش پدری تاج الدوله را برعهده داشت، ترتیب ازدواج شاه و او را داد. طاووس هنگام ازدواج با فتحعلی شاه دختر زیبایی بود، اما تعداد زنان زیباروی حرمسرای وسیع و طویل فتحعلی شاه کم نبود. آنچه باعث علاقه و عشق فتحعلی شاه به طاووس شد کمال او بود نه زیبایی او. طاووس که تحصیلکرده مکتب نشاط اصفهانی شاعر نامدار عهد فتحعلی شاه بود، پس از عروسی بشاه در کنار او بود و شعر هم نمی گفت، اما در هیچ یک از شعرهایش نبود.

طاووس ملقب به تاج الدوله، همسر فتحعلی شاه قاجار کیست؟

طاووس خانم چهل و دومین همسر فتحعلی شاه، متولد اصفهان و گرجی تبار بود و در ۱۵ سالگی به عقد غیر دائم شاه درآمد. به مناسبت این ازدواج نام تخت جواهر نشان خورشید به «تخت طاووس» تغییر داده شد.

طاووس از خانواده ای معمولی بود، با فتحعلی شاه ازدواج کرد، اما جشن عروسی او با شاه قاجار یکی از باشکوه ترین مراسم عروسی در دوران بود.

برای شب عروسی تختی منبت به نام تخت خورشید تهیه کردند و پس از شب عروسی با طاووس به دستور فتحعلی شاه این تخت را تخت طاووس نامیدند که هنوز بر روی این تخت گرانبها و منبت شده باقی مانده است. در همان ماههای اول زندگی زناشویی با طاووس فتحعلی شاه مورد توجه و توجه پادشاه قاجار قرار گرفت و پادشاه قاجار به او لقب «تاج الدوله» داد و تصمیم گرفت او را ازدواج دائمی کند.

قصد داشت یکی از چهار همسرش را طلاق دهد و طاووس را ازدواج دائمی خود کرد. او نپذیرفت و ترجیح داد صیغه پادشاه بماند. همچنین فتحعلی شاه فرمان داد که بنای تمام عیار با نمای داخلی و خارجی و حمام شامل تالارهای مذهبی فراوان مانند زمان اقامتگاه خود خاقان مغفور که به عمارت چشمه معروف بود برای تاج الدوله ساخته شود. و اصطبل و… میرزا حسین فرزند مرحوم میرزا اسدالله خان برادر مرحوم میرزا آقاخان صدراعظم وزارت ولیعهد را بر عهده داشت. هزار تومان به نام سبزی آشپزخانه تاج الدوله از حساب بانکی صادر شد.

طاووس که همسر مورد علاقه او باقی ماند، برای فتحعلی شاه 9 فرزند به دنیا آورد که شش فرزند آن سه پسر (سیف الدوله، نیرالدوله و آزاد الدوله) و سه پسر بودند. دختران (شیرین جهان خانم، شمس الدوله و مصرع خانم) زنده ماندند. پسران به مناصب مهمی رسیدند و دختران با شاهزادگان قاجار ازدواج کردند.

بزرگواری طاووس الملوک قاجار:

در روزهای بیماری فتحعلی شاه در سفر اصفهان نیز که به مرگ وی انجامید طاووس تنها زن از صدها زن حرمسرای شاهی بوده که در کنار شوهر ۶۸ ساله‌اش مانده و از او پرستاری می‌نمود.

خودداری او از پیوستن به جمع زنان عقدی فتحعلی شاه نیز، که مستلزم طلاق یکی از چهر زن عقدی او بود نمونه دیگری از بزرگواری و اعتماد به نفس این زن است و با یان که بهدها با فوت یکی از زنان عقدی شاه، این امکان برای او فراهم شد که بدون التزام فتحعلی شاه به طلاق یمی از زنان عقدیش به عقد دایم او در آید، از حرف خود که نمی‌خواهد ساعت سعد جاری شده صیغه عقد منقطع او به هم بخورد برنگشت و تا آخر عمر زن صیغه فتحعلی‌شاه بود.

علاقه فتحعلی شاه به سیف الدوله فرزند ارشد طاووس الملوک

در میان فرزندان طاووس سلطان محمد میرزا ملقب به سیف الدوله فرزند ارشد طاووس مورد علاقه و محبت خاص فتحعلی شاه بود به طوری که در سیزده سالگی حکومت ایالت بزرگ اصفهان را تحویل گرفت. به او.

سیف الدوله در زمان مرگ فتحعلی شاه در اصفهان، هم فرمانروای اصفهان بود و مراسم کفن و خاکسپاری فتحعلی شاه زیر نظر او انجام می شد. به همین دلیل به صلاح دید میرزا ابوالقاسم نایب اول محمدشاه به تهران احضار شد و پس از مدتی به همراه مادرش به آرامگاه عالیات رفت و در بغداد اقامت گزید.

در منابع مربوط به عصر قاجار اعم از منابع داخلی و نوشته های مورخان خارجی تأثیر تاج الدوله یا طاووس در حوادث مشهود است. سال آخر سلطنت فتحعلی شاه و عزل و نصب حکام و مقامات مهم این دوره ذکر شده است، اما همه مورخان داخلی و خارجی از او به خوبی یاد کرده اند. او زنی وارسته و با عطوفت بود و هر مظلومی به درگاه او پناه می برد، هرگز ناامید برنگشت.