درمان خشکی دهان و علل و راههای درمان آن!

درمان خشکی دهان: ابتلا به بعضی از بیماری‌ها و خشکی مزاج اصلی‌ترین علل بروز خشکی دهان است. همه افراد ممکن است به خشکی دهان مبتلا شوند. خشکی دهان که به دلیل کاهش ترشح طبیعی بزاق ایجاد می‌شود می‌تواند فرد را دچار مشکلاتی مثل کاهش حس چشایی، مشکل در بلع و جویدن غذا، صحبت کردن و همچنین بیماری‌ها و عفونت‌های لثه‌ای و دندانی کند.

مهم‌ترین دلیل اهمیت خشک شدن گلو و دهان این است که وجود بزاق در دهان به سلامت دندان‌ها و از بین بردن بسیاری از باکتری‌ها و سایر میکروب‌ها هنگام ورود کمک می‌کند؛ اما چنانچه دهان خشک شود، یکی از خطوط دفاعی بدن از بین می‌رود و دندان‌ها به سادگی خراب می‌شوند.

همچنین ممکن است چشیدن مزه غذا و یا بلع بدون وجود بزاق دهان مشکل شود، همچنین خشکی گلو می‌تواند سبب بیماری لثه و عفونت آن‌ها شود. در این مطلب از غفاری دایت می‌خواهیم در ارتباط با علت خشکی گلو و دهان صحبت کنیم و همچنین بگوییم خشک شدن گلو در صبح و یا خشکی دهان در شب نشانه چیست؛ پس با بخش درمان خانگی و گیاهان دارویی از سری مطالب سلامت مجله اینترنتی گفتنی همراه باشید تا درمان خشکی دهان را نیز بدانید.

این مطلب هم جالبه: خواص درمانی آلبالو از کاهش کلسترول تا سلامت قلب!

خشکی دهان چیست؟

خشکی دهان و گلو یک وضعیت بسیار متداول است که در آن فرد احساس کمبود ترشحات لعابی در دهان خود را تجربه می‌کند. این وضعیت می‌تواند به صورت موقتی و یا مزمن باشد و می تواند تأثیرات منفی بر روی کیفیت زندگی فرد داشته باشد. خشک شدن دهان می‌تواند به صورت مستقل اتفاق بیفتد یا به علت بیماری‌هایی مانند دیابت، اختلالات غدد تیروئید، عوامل روانشناختی و نیز مصرف برخی از داروها رخ دهد.

علل خشک شدن گلو و دهان می‌تواند متنوع باشد، از جمله کاهش ترشح لعاب توسط غده‌های لعابی، تنفس از دهان، تعریق بیش از حد، استفاده از داروها با عوارض جانبی خشک کننده دهان، مصرف مواد مخدر، استفاده از الکل و تنباکو، عوامل روانشناختی و استرس، تغذیه نامناسب و کمبود آب در بدن و… که در ادامه به برخی از این موارد خواهیم پرداخت.

اگر خشک شدن گلو شما مزمن است و مزاحمت زیادی را برایتان ایجاد می‌کند، توصیه می‌شود که به پزشک خود مراجعه کرده و با وی درباره تشخیص و درمان مورد نظر صحبت کنید. پزشک می‌تواند با توجه به سابقه پزشکی شما و معاینه دقیق، بررسی‌های لازم را انجام داده و راهکارهای مناسب را برای شما تعیین کند.

این هم جالبه: 14خواص انجیر خشک برای سلامت بدن!!

خشکی دهان یا خشکی گلو نشانه چیست؟

خشکی گلو یک وضعیت شایع است که ممکن است به عنوان نشانه‌ای برای مشکلات مختلف در سیستم تنفسی و گلو باشد. این شرایط می‌توانند از تحریک‌های موقتی یا فصلی تا بیماری‌های مزمن و جدی ناشی شوند. برخی از علل خشکی گلو عبارتند از:

• خشکی هوا: تنفس هوای خشک و گرم، مانند آب و هوای آریزونا در تابستان، می‌تواند باعث خشکی گلو شود.
• ناکافی بودن میزان آب مصرفی: نبودن آب کافی در بدن می‌تواند باعث خشکی گلو شود.
• عوامل آلرژیک: آلرژی‌های تنفسی مانند آلرژی گرده گیاهان، آلرژی به گربه یا سگ و سایر عوامل می‌تواند خشکی گلو را ایجاد کند.
• عفونت: التهاب حلق و نیز عفونت‌های دیگر مانند عفونت تنفسی بالا یا سرماخوردگی می‌توانند باعث خشکی گلو شوند.
• استفاده از داروها: برخی از داروها مانند آنتی‌هیستامین‌ها، ضدافسردگی‌ها و دیگر داروها می‌توانند خشکی گلو را تحریک کنند.
• بیماری‌های مزمن: بیماری‌های مزمن مانند آسم، بیماری ریفلاکس معده-مری، آبستنی زودرس یا کم‌خونی می‌توانند خشکی گلو را به همراه داشته باشند.

همچنین، خشکی گلو می‌تواند با علائم دیگری همراه باشد از جمله سوزش یا خارش در گلو، درد گلو، دشواری در بلعیدن، تغییر در صدا و تهوع. اگر خشکی گلو مزمن یا مزاحمت زیادی را برای شما ایجاد می‌کند، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود و درمان مناسب انجام شود.

چه بیماری هایی باعث خشکی دهان میشود؟

خشک شدن گلو می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله بیماری‌های زیر:

• دیابت: سطح بالای قند خون در افراد دیابتی
• بیماری‌های عفونی: عفونت‌هایی مانند عفونت‌های تنفسی، التهاب لثه، سینوزیت و عفونت‌های قارچی می‌توانند خشک شدن دهان را تحریک کنند.
• بیماری‌های دهان و لثه مانند التهاب لثه، التهاب دهان، آفت دهانی و آب‌زدگی لثه
• برخی از بیماری‌های عصبی مانند بیماری پارکینسون، سکته مغزی و اختلالات عصبی مرکزی
• داروها: مصرف برخی از داروها مانند ضداکسیدان‌ها، ضدانعقاد، ضدافسردگی، ضدآلرژی و دیورتیک‌ها
• ترشح کم بزاق: بعضی شرایط مانند گرفتگی بزاق، سندرم سرخابی، سندرم سوگن، کمبود ویتامین A و سندرم شوگرن می‌توانند تولید بزاق را کاهش داده و خشکی دهان را ایجاد کنند.

این هم جالبه: سبزی فریز شده بهتر است یا سبزی خشک شده؟

علت خشکی دهان و گلو

برخی از عوامل ثانویه می‌تواند سبب بروز خشکی گلو شود. همچنین ممکن است درمان خشکی گلو با یکسری از بیماری‌ها در ارتباط باشد، برای مثال خشکی گلو  و کبد و همچنین خشک شدن دهان و دیابت با یکدیگر ارتباط دارند. در ادامه برخی از عوامل ثانویه و برخی از بیماری‌های مرتبط با خشکی گلو را آورده‌ایم.

• مصرف دارو

یکی از عوامل رایج در ایجاد خشکی گلو، مصرف برخی از انواع داروها است که مهم‌ترین آن‌ها مربوط به داروهای دستگاه گوارش فشارخون و داروهای روانی هستند و همچنین افرادی که تحت درمان سرطان قرار دارند، به دلیل انجام پرتودرمانی و شیمی درمانی دچار خشکی دهان می‌شوند. همچنین چنانچه چند غده بزاقی دچار مشکل شوند، خشک شدن گلو اتفاق می‌افتد.

• افزایش سن

با افزایش سن ترشح بزاق کاهش پیدا می‌کند و غدد بزاقی همچون دوران جوانی عملکرد ندارند؛ به همین دلیل است که با افزایش سن، اغلب افراد دچار خشکی گلو می‌شوند و این مسئله یک عامل طبیعی محسوب می‌گردد.

• سینوزیت و مشکلات تنفسی

چنانچه فرد دچار مشکلات سینوسی باشد، یکی از علائم آن خشکی گلو است؛ همچنین افرادی که دچار انحراف تیغه بینی یا پولیپ بینی هستند نیز ممکن است به دلیل دشواری در تنفس، ترجیح دهند با دهان نفس کشیده و به همین دلیل به خشکی دهان مبتلا شوند که با مراجعه به پزشک، می‌توانند برای رفع خشک شدن دهان چاره‌ای پیدا کنند.

مشکلات سینوس و تیغه بینی همچنین ممکن است سبب خروپف شود که سبب تنفس از طریق دهان می‌شود و یکی از رایج‌ترین دلایل خشکی گلو در صبح است. بنابراین برای رفع خروپف و یا آپنه خواب باید به پزشک مراجعه کرد تا درمان خشکی گلو در صبح نیز درمان شود. چنانچه می‌خواهید بدانید خشک شدن گلو در شب نشانه چیست و آیا به آپنه خواب دچار هستید یا نه، باید به پزشک مراجعه کنید.

• دهیدراته شدن بدن

اولین علامت دهیدراته شدن بدن، خشک شدن لب و پس از آن احساس خشکی در دهان است. در نتیجه چنانچه مطمئن هستید مشکل خاصی ندارید و با مصرف آب و مایعات کافی خشکی گلو رفع می‌شود، بدن شما دهیدراته شده است.

• آسیب به اعصاب

غدد بزاقی نیز دارای اعصاب هستند که در ناحیه گردن یا سر وجود دارند. چنانچه آسیب عصبی برای فرد ایجاد شود و شدت آسیب در ناحیه گردن و یا سر شدید باشد، خشک شدن دهان رخ می‌دهد.

• بیماری خود ایمنی

ممکن است در طی بیماری خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن به غدد بزاقی حمله کند؛ به همین دلیل افراد دچار خشکی گلو می‌شوند. از رایج‌ترین بیماری‌های خود ایمنی که سبب خشکی دهان و گلو می‌گردد، می‌توان به بیماری کرون یا سندروم شوگرن اشاره کرد که هدف سلول‌های سیستم ایمنی، غدد بزاقی است.

همچنین ابتلا به ایدز یا ویروس HIV، لوپوس و آرتریت روماتوئید نیز می‌تواند سبب خشک شدن گلو به دلیل بیماری‌های خود ایمنی شود که برای درمان این خشکی گلو  و درمان خشکی گلو ، می‌توانید از جویدن آدامس یا استفاده از اسپری بزاق یا مکیدن قرص لوزی شکل استفاده کنید.

• خشکی دهان و دیابت

خشکی گلو یکی از علائم شایع در افراد مبتلا به دیابت است. در واقع، یکی از نشانه‌های دیابت که در اوایل آن بروز کرده و دلیل آن بالا بودن قند خون است، خشک شدن گلو است که به دلیل عدم وجود بزاق کافی و همچنین خروج آب زیاد در طی تکرر ادرار ایجاد می‌شود که در نتیجه، سبب قورت دادن سخت غذا و دشواری در جویدن می‌شود.

در درمان خشکی گلو در افراد دیابتی بایستی به دو جنبه توجه داشته باشد: مدیریت دیابت و مراقبت از خشکی گلو.

برای مدیریت دیابت و کاهش خشک شدن دهان در افراد دیابتی، اهمیت کنترل سطح قند خون بسیار بالاست. باید سعی شود تا حد ممکن سطح قند خون در محدوده طبیعی نگه داشته شود. برای این منظور، رژیم غذایی مناسب با مقدار مناسبی از کربوهیدرات، چربی و پروتئین تعیین می‌شود و در صورت لزوم داروهای خوراکی یا انسولین نیز ممکن است توصیه شود.

این هم جالبه: توصیه های غذایی برای تمرکز بهتر قبل از آزمون راهنمایی و رانندگی !!!

خشکی دهان و مشکلات آن

علت خشک شدن گلو ممکن است متنوع باشد، از جمله احساس تشنگی، سوزش یا خارش در دهان، سختی در بلعیدن غذا، تغییر در طعم غذا و نیز بوی بد دهان. علاوه بر این، می‌تواند به مشکلات دندانی و لثه‌ای مانند تسریع فرایند پوسیدگی دندان‌ها، التهاب لثه و عفونت‌های قارچی نیز منجر شود.

بزاق نقش مهمی در حفظ سلامت دهان شما دارد. اگر خشکی گلو و دهاندارید، ممکن است مشکلات دیگری را نیز تجربه کنید، مانند:

• احساس سوزش یا درد در دهان شما
• لب های خشک
• بوی بد دهان (هالیتوزیس)
• کاهش یا تغییر حس چشایی
• عفونت های مکرر دهان، مانند برفک دهان
• پوسیدگی دندان و بیماری لثه
• مشکل در صحبت کردن، خوردن یا بلعیدن

در صورت داشتن دهان خشک، رعایت بهداشت دهان و دندان برای کاهش خطر مشکلات دندانی مهم است. همچنین باید به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید، تا آنها بتوانند هر گونه مشکلی را در مراحل اولیه شناسایی و درمان کنند.

درمان خشکی دهان و گلو

درمان خشک شدن دهان چیست؟ برای مقابله با خشکی گلو، می‌توان اقداماتی انجام داد. مراقبت از بهداشت دهان و دندان‌ها، استفاده از آب به میزان کافی، استفاده از آبمیوه‌های تازه، جویدن آدامس و مصرف غذاهای غنی از آب و همچنین اجتناب از مصرف مواد مخدر و الکل می‌تواند مفید باشد. همچنین، در صورت لزوم می‌توان از محصولات ضد خشکی گلو موجود در بازار استفاده کرد و در صورت بودن علل زمینه‌ای مانند دیابت یا اختلالات غدد تیروئید، به پزشک مراجعه نمود.

سایر بیماری‌ها همچون تیروئید و بیماری‌های کبد نیز می‌تواند سبب ایجاد خشکی دهان شود؛ بنابراین تیروئید و خشک شدن گلو نیز همچون دیابت و یا خشکی گلو و کبد به یکدیگر مربوط هستند. در ادامه با چند درمان خشکی گلو و دهان که به دلیل بیماری ایجاد نشده است، می‌پردازیم.

• کاهش مصرف آنتی هیستامین و داروی ضد احتقان

افرادی که به مشکلات تنفسی و سینوزیت مبتلا هستند و اغلب برای بهبود احتقان بینی خود از داروهای ضد احتقان استفاده می‌کنند و یا ممکن است به دلیل ابتلا به آلرژی از آنتی هیستامین‌ها استفاده کنند؛ دچار خشکی گلو می‌شوند و بنابراین باید حتما به پزشک مراجعه نموده و برای کاهش داروها و یا درمان خشک شدن دهان و مشکلات تنفسی اقدام نمایند.

• استفاده از دهانشویه‌های بدون الکل

آیا به دنبال رفع خشک شدن دهان بعد از مسواک هستید؟! دهانشویه‌ها به‌صورت کلی برای درمان عفونت‌های دهانی و سلامت دندان‌ها مفید هستند. با این وجود در صورت استفاده از دهانشویه‌های دارای الکل، افراد دچار خشکی دهان شده و همچنین لب‌های آن‌ها ترک می‌خورد و ممکن است دچار زخم‌های دهانی شوند. به همین دلیل بهتر است از دهانشویه‌های بدون الکل استفاده شود.

برای رفع خشکی گلو بعد از مسواک، دهان را با دهانشویه حاوی فلوراید بشویید و یک لیوان آب برای رفع تشنگی بالای سر خود بگذارید و در بین خواب آب بنوشید.

این مطلب هم جالبه: بعد از خوردن غذا این اشتباهات را هرگز انجام ندهید!!!

• کمک گرفتن از آدامس و آبنبات

آدامس و آبنبات‌های بدون قند و همچنین بستنی یخی، برای ترشح بزاق به غدد بزاقی کمک می‌کند؛ زیرا با عمل جویدن و همچنین مکیدن، ترشح بزاق از غدد بزاقی افزایش پیدا می‌کند که به دلیل سیگنال‌هایی است که از طریق گیرندههای عصبی در دهان به غده پاراتیروئید می‌رسد. همچنین با جویدن صمغ با زایلیتول، می‌توانید مانع از رشد باکتری‌های مخرب در دهان بشوید؛ البته استفاده بیش از حد از آن سبب ایجاد اسهال و دل‌درد می‌شود.

• عدم مصرف کافئین الکل و تنباکو

مصرف کافئین و استفاده از الکل و تنباکو موجود در دخانیات سبب ایجاد خشک شدن دهان می‌شود. بنابراین برای رفع خشکی باید مصرف این مواد را کاهش دهید‌. می‌توانید از نوشیدنی‌های بدون کافئین یا آب گازدار استفاده کنید تا رطوبت دهان شما کم نشود. همچنین با نوشیدن آب کافی در روز و جویدن آدامس بدون قند به ترشح بزاق و پیشگیری از خشکی دهان کمک کنید.

راه های درمان خشکی دهان و گلو در خواب

درمان خشکی گلو در شب به علت این وضعیت بستگی دارد. در زیر تعدادی روش درمانی عمومی برای کمک به کاهش خشکی دهان و گلو در خواب آورده شده است:

• مراقبت از بهداشت دهان و دندان‌ها: قبل از رفتن به خواب و بعد از بیدار شدن، دندان‌ها را با مسواک و معجون دندان مرتب شستشو کنید. این کار به کاهش تراکم باکتری‌ها و عفونت‌ها در دهان کمک می‌کند و خشک شدن دهان را کاهش می‌دهد.
• نوشیدن آب کافی: مطمئن شوید که قبل از خواب مقدار کافی آب بنوشید. این کار به حفظ رطوبت دهان و گلو کمک می‌کند. همچنین، در کنار تخت خواب یک لیوان آب قرار داده و در صورت لزوم می‌توانید طی شب از آن استفاده کنید.
• استفاده از بخور: استفاده از بخورهای آبی یا بخورهای مرطوب کننده می‌تواند در کاهش خشکی گلو در خواب موثر باشد. می‌توانید از بخورهای بخار کننده آب استفاده کنید یا در صورت توصیه پزشک، از بخورهای مصنوعی استفاده کنید.
• اجتناب از عوامل تحریک‌کننده: اجتناب از مصرف مواد مانند الکل، دخانیات و محصولات نیکوتینی می‌تواند در کاهش خشک شدن گلو کمک کند. این مواد می‌توانند باعث تحریک و خشکی شدیدتر دهان و گلو شوند.
• حفظ رطوبت محیط: در حین خواب، از مرطوب‌کننده هوا استفاده کنید. این کار باعث حفظ رطوبت در محیط خواب شما می‌شود و خشکی گلو را کاهش می‌دهد.
• مشاوره پزشک: در صورتی که خشک شدن گلو در خواب مزمن است و باعث مشکلات جدی مانند بیدار شدن مکرر در شب می‌شود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند علت آن را تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند.

لازم به ذکر است که راهکارهای فوق تنها جهت ارائه اطلاعات کلی است و در صورت نیاز به درمان خاص و مشکلات مزمن، بهتر است با پزشک متخصص خود مشورت کنید.

این مطلب هم مفیده: این موادغذایی بدترین صبحانه ایی است که باید از اون اجتناب کنید!!

درمان خشکی دهان در سرماخوردگی

برای رفع خشکی گلو در کرونا یا درمان خشکی گلو در سرماخوردگی کودکان یا بزرگسالان یا می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

• مصرف مایعات به میزان کافی مانند آب، آب‌میوه‌ها، نوشیدنی‌های گرم مانند چای گرم یا شوربا، که به حفظ رطوبت دهان کمک می‌کند.
• استفاده از بخورها و آب‌میوه‌های طبیعی مانند آب لیمو، که خشک شدن دهان را تسکین می‌دهد.
• مصرف غذاهای آب‌دار و ترش مانند سوپ‌ها، میوه‌های تازه و سبزیجات، که می‌توانند رطوبت دهان را افزایش دهند.
• اجتناب از مصرف الکل و دخانیات، زیرا این مواد می‌توانند خشکی دهان را تشدید کنند.
• استفاده از بخورها و اسپری‌های مرطوب‌کننده، که به ترطیب دهان کمک می‌کنند.

درمان خشکی گلو در امیکرون

درمان خشکی گلو در بیماران مبتلا به ویروس امیکرون بستگی به شدت و علت خشکی دارد. در صورتی که خشکی دهان و گلوی شما مرتبط با عفونت ویروسی باشد، ممکن است به شرایط خود با استفاده از استراحت کافی، مصرف مایعات به میزان کافی، نوشیدنی‌های آبدار و گرم، بخورها و بخورهای طبیعی مرطوب‌کننده، و استفاده از آب گرم با نمک درمان شوید.

درمان خشکی بزاق دهان و درمان سخت قورت دادن آب دهان چیست؟

راه های افزایش بزاق دهان عبارتند از:

• مصرف مایعات از جمله آب، آب‌میوه‌ها و نوشیدنی‌های طبیعی به میزان کافی برای حفظ رطوبت دهان و تسهیل در تولید بزاق
• استفاده از بخورهای مرطوب‌کننده مانند آب لیمو و آب‌نبات
• مراقبت از بهداشت دهان و دندان، شامل شستشوی دندان‌ها و استفاده از نخ دندان به‌طور منظم
• اجتناب از مواد تحریک‌کننده مانند دخانیات و الکل که می‌توانند خشکی دهان را تشدید کنند.
• جویدن آدامس های بی‌شکر یا قلیایی برای تحریک تولید بزاق
• استفاده از دمنوش برای خشکی گلو مانند زیره سبز، نعناع، زنجبیل و رازیانه که می‌توانند ترشح بزاق را افزایش دهند.

در صورت استمرار مشکل و عدم تسکین، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا علت خشکی بزاق را تشخیص داده و درمان مناسب را تعیین کند.

درمان خانگی خشکی گلو و دهان

درمان خانگی خشکی گلو و سرفه نیز می‌تواند از طریق مراقبت‌های خودمراقبتی و در خانه انجام شود. در این راستا، موارد زیر می‌تواند مفید باشد:

نوشیدن منظم آب به میزان کافی برای حفظ رطوبت دهان بسیار مهم است. معمولاً توصیه می‌شود روزانه حداقل 8-10 لیوان آب بنوشید. اگر داروهایی مصرف می‌کنید که می‌توانند خشک شدن دهان را افزایش دهند، بهتر است میزان مصرف آب را افزایش دهید.

استفاده از بخورها و اسپری‌های مرطوب‌کننده می‌تواند خشکی دهان را کاهش دهد. می‌توانید از اسپری‌ها یا ژل‌هایی که برای مرطوب کردن دهان طراحی شده‌اند، استفاده کنید.

مراقبت از بهداشت دهان و دندان منظم شامل شستشوی دندان‌ها و استفاده از نخ دندان می‌شود. این کار به حفظ رطوبت دهان و جلوگیری از عفونت‌های دهان و لثه کمک می‌کند.

اجتناب از مواد تحریک‌کننده: مصرف موادی مانند الکل و دخانیات می‌تواند خشک شدن دهان را تشدید کند. بنابراین، بهتر است از استفاده از این مواد خودداری کنید.

درمان گیاهی خشکی گلو و سرفه

برای درمان گیاهی خشکی گلو و سرفه، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

• استفاده از عسل: مصرف عسل طبیعی با خواص ضدباکتریایی و التیام‌بخش می‌تواند خشکی گلو را کاهش دهد.
• استفاده از گلیسرین: گلیسرین با خواص مرطوب‌کننده می‌تواند رطوبت دهان و گلو را افزایش دهد.
• استفاده از چای: نوشیدن چای گرم می‌تواند به تسکین خشکی گلو و کاهش سرفه کمک کند. از ترکیباتی مانند زنجبیل، عرقیات مرطوب کننده و پونه در تهیه چای استفاده کنید.

به همراه رعایت استراحت و مصرف مایعات به میزان کافی، این روش‌های گیاهی ممکن است در کاهش خشکی گلو و سرفه موثر باشند.

خشکی دهان و چاقی

یکی از دلایل چاقی و ریزه خواری، ممکن است خشک شدن دهان باشد، زیرا، به دلیل خشکی دهان، افراد دوست دارند غذا بخورند تا این احساس بد را از بین ببرند و یا ممکن است به دلیل سختی در غذا خوردن، به پرخوری عصبی دچار شوند‌.

به همین دلیل باید ابتدا برای رفع و درمان خشکی اقدام نموده و سپس برای کاهش وزن سریع و تناسب اندام یک رژیم غذایی اصولی را پیگیری کرد.