داستان
داستان از قدیمیترین قالبهای هنری است که پیشینهی بسیار کهنی دارد و انسانها آن را به صورتهای گوناگون برای یکدیگر نقل و بازگو کردهاند. از زمانی که انسانهای غارنشین پس از یک روز تلاش و کوشش و شکار حیوانات، شبانه درون غارها کنار آتش مینشستند و ماجراها و اتفاقات روزانه و چگونگی شکار حیوانات وحشی را برای یکدیگر بازگو میکردند و به انتظار پایان ماجراها و حرفهای یکدیگر گوش فرا میدادند، تا امروز، با همهی پیشرفتی که در زمینههای مختلف زندگی حاصل شده است و نویسندگان بسیاری با خلق آثار متنوعی پا به عرصهی ادبیات داستانی نهادهاند؛ همواره انسان نیازمند خواندن و شنیدن داستان و انواع گوناگون آن بوده است.
در هیچ عصری انسان بینیاز از داستان نخواهد شد، زیرا که داستانها در زندگی انسانها دارای جنبههای پندآموز و عبرتانگیز میباشند و به نوعی درس زندگی و تجربهی بهتر زیستن را به انسان میآموزند. ناصر ایرانی در تعریف «داستان» اینگونه میگوید: «اصطلاح داستان در محدوده هنر داستاننویسی یک معنی عام دارد و یک معنی خاص. در معنی خاص شامل رمان و داستان کوتاه میشود و در معنی عام به هر “اثر هنری منثور” گفته میشود.»
انواع داستان
جمال میرصادقی در بیان انواع داستان معتقد است:
«لغت داستان در زبان فارسی به معنی قصه، حکایت، افسانه و سرگذشت به کار رفته است و در ادبیات اصطلاحی عام به شمار میآید که از یک سو شامل صور متنوع قصه میشود و از سوی دیگر انشعابات مختلف ادبیات داستانی از قبیل داستان کوتاه، رمان، داستان بلند و دیگر اقسـام این شاخه از ادبیات خلاق را در بـر میگیرد».
۱- قصه
قصه در لغت به معنی حکایت و سرگذشت است و نوشتهای است که درون مایهی آن مربوط به گذشتههای دور است و بسیاری از آداب و رسوم و عقاید خرافی آن روزگار در آن آمده، و در واقع منعکس کنندهی فرهنگ عامه است.
جمال میرصادقی در تعریف قصه می گوید؛ «معمولاً به آثاری که در آنها تأکید بر حوادث خارق العاده بیشتر از تحول و تکوین آدمها و شخصیتهاست، قصه میگویند.
۲- داستان کوتاه
«داستان کوتاه ترجمهای است از “Short story”، اصطلاح انگلیسی و مترادف و هم معنی با «نوول» (Nouvelle) اصطلاح فرانسوی.
در تعریف داستان کوتاه نوشتهاند، داستانی است که:
۱- طرح منظم و مشخصی دارد.
۲- یک شخصیت اصلی دارد.
۳- این شخصیت، در یک واقعهی اصلی ارایه میشود.
۴- به صورت «کلی» که همهی اجزاء آن با هم پیوند متقابل دارند، شکل میبندد.
۵- تأثیر واحدی را القا میکند.
۶- کوتاه است.
۳- داستان بلند
داستان بلند، داستانی است که گسترش یافته تر از داستان کوتاه و محدودتر از رمان است.
شخصیتها درداستان بلند پابه پای حوادث پیش میروند و تمام عناصر داستانی که در رمان وجود دارد، در داستان بلند نیز حضور دارند. حجم نوشتاری آن، معمولاً از پانزده هزار تا سی هزار کلمه تشکیل میشود. داستانی است روایت گونه به نثر که پیرامون موضوع و حادثهای خاص که «ریشه در واقعیت اجتماعی» دارد نوشته میشود.
۴- رمان
«رمان (Roman) از رمانس (Romance) قرون وسطی مشتق شده است، البته در انگلیسی به جای «رمان» واژهی دیگری را به کار میبرند: (Novel)، که برگرفته از واژهی ایتالیایی «نوولا»
(Novella)، به معنی چیز کوچک و تازه است و بر قصهای کوتاه و منثور اطلاق میشده است.»
5- ضرب المثل
همچنین بعضی داستان ها از ریشه ضرب المثل ها برخواسته اند و هر ضرب المثلی برای خود داستانی دارد که باید بدانید.
-
سرگرمی
حکایت بازرگان و چهار همسرش!
حکایت بازرگان و چهار همسرش:بازرگانی ثروتمند چهار همسر داشت . همسر چهارم او بسیار زیبا بود و سوگلی او محسوب…
بیشتر بخوانید » -
سرگرمی
حکایت قاضی و همسر بازرگان-2؛بازرگانی که همسرش را به نزد قاضی معتمد شهر سپرد!
حکایت قاضی و همسر بازرگان: در پست قبل خواندید که مردى بازرگان از سرزمين آذربايجان روانهٔ هندوستان شد و چون…
بیشتر بخوانید » -
سرگرمی
حکایت قاضی و همسر بازرگان؛بازرگانی که همسرش را به نزد قاضی معتمد شهر سپرد!
حکایت قاضی و همسر بازرگان: در دوران سلطنت سلطان غزنوى مردى بازرگان از سرزمين آذربايجان روانهٔ هندوستان شد و چون…
بیشتر بخوانید » -
سرگرمی
حکایت فروش گاو ملا،ضرب المثل بز خری کردن!
ضرب المثل بز خری کردن: ملا نصرالدین، شخصیتی داستانی و بذلهگو در فرهنگهای عامیانه ایرانی، افغانستانی، ترکیهای، ازبکی، عربی، قفقازی،…
بیشتر بخوانید » -
سرگرمی
حکایت موشی که مهار شتر می کشید!از داستانهای مثنوی معنوی
حکایت موشی که مهار شتر می کشید: مثنوی مولوی، مانند بیشتر مثنویهای صوفیانه، به صورت عمده از «حکایت» به عنوان…
بیشتر بخوانید » -
سرگرمی
حکایت لک لک و روباه،از مجموعه داستانهای کلیله و دمنه!
حکایت لک لک و روباه: یکیاز مجموعه قصه های پندآموز حیوانات میباشد. این مجموعه شامل قصه های تربیتی و اخلاقی…
بیشتر بخوانید » -
سرگرمی
حکایت من و تو نداریم، فقط تو ! وحدت در عشق
حکایت من و تو نداریم، فقط تو: خواندن حکایت کوتاه و پندآموز به سادگی و بدون هیچ کلاسی درس اخلاق…
بیشتر بخوانید » -
سرگرمی
حکایت قاضی هَمدان و داستان عاشق شدنش!
حکایت قاضی هَمدان و داستان عاشق شدنش:خواندن حکایت کوتاه و پندآموز به سادگی و بدون هیچ کلاسی درس اخلاق میدهد.…
بیشتر بخوانید » -
سرگرمی
حکایت حاکم نیشابور و کشاورز بیچاره!
حکایت حاکم نیشابور و کشاورز بیچاره: خواندن حکایت کوتاه و پندآموز به سادگی و بدون هیچ کلاسی درس اخلاق میدهد.…
بیشتر بخوانید » -
سرگرمی
حکایت درویش و پادشاه،از سعدی شیرازی
حکایت درویش و پادشاه: خواندن حکایت کوتاه و پندآموز به سادگی و بدون هیچ کلاسی درس اخلاق میدهد. داستان کوتاه…
بیشتر بخوانید »