همبازی‌های خیالی کودکان: آیا حرف زدن کودکان با دوستان خیالی‌ نگران‌کننده است؟

همبازی‌های خیالی کودکان که برخی والدین نسبت به آن احساس نگرانی‌ می‌کنند برخلاف تصور اغلب می‌توانند به رشد خلاقیت، تقویت مهارت‌های اجتماعی و بالارفتن اعتماد به نفس کودکان کمک کنند. در بخش سبک زندگی از سری مطالب مهارت های زندگی درباره همبازی‌های خیالی کودکان بیشتر بفهمید. با مجله گفتنی همراه باشید.

همبازی‌های خیالی کودکان

پویانمایی «خیال‌پرداری» The Imaginary ساخته یوشیوکی موموسه، کارگردان ژاپنی که از پنجم ژوئیه در پلت‌فرم نت‌فلیکس منتشر شده به دنیای پررمز و راز تخیلات کودکان می‌پردازد و داستانی عمیق و خیال‌پردازانه را روایت می‌کند.

داستان این پویانمایی حول محور دختر یتیم و تنهایی به نام آماندا است که با راجر، پسربچه‌ای موطلایی، دوست می‌شود. راجر در ظاهر، مانند هر هم‌بازی دیگری به نظر می‌رسد، اما با رازی بزرگ همراه است: او تنها در تخیل آماندا شکل گرفته است.

راجرکه حاصل تخیل آمانادا است به ماجراجویی‌ می‌پردازد و سعی می‌کند از موجود انسانی دیگری که او هم صاحب یک دوست خیالی اما شرور است، بگریزد.

دوست خیالی و همبازی‌های خیالی کودکان

نشریه بریتانیایی «دِ کانورسیشن» ضمن بررسی موشکافانه پویانمایی «خیال‌پردازی» به تمجید از پدیده‌ای روانشناختی به نام «دوست خیالی» یا آنطور که محققان به دلیل همیشه دوستانه نبودن، آنرا «همراه خیالی» می‌نامند، پرداخته است.

خلق و شکل‌گیری چنین شخصیت‌هایی در واقع یک فعالیت بازیگوشانه کاملاً طبیعی در سراسر جهان است که از جمله در میان کودکان مبتلا به اوتیسم و همچنین جوانان ناشنوا و نابینا نیز مشاهده می‌شود.

مطالعات نشان می‌دهند که بیش از نیمی از کودکان دارای «هم‌بازی‌های خیالی» هستند. این پدیده در بین نوجوانان نیز رایج است و نزدیک به ۱۰ درصد از بزرگسالان نیز آن را تجربه می‌کنند.

اگرچه این ارقام ممکن است تعجب‌برانگیز به نظر برسند، اما نوع تعریف ‘دوستان خیالی’ در این آمار نقش مهمی دارد.

پی‌یج دیویس، محقق علوم روانشناسی در دانشگاه لیدز انگلستان معتقد است: اگر کودکی برای عروسک‌ها یا اسباب‌بازی‌های خود روح و شخصیت قائل شود، از همین مکانیسم‌ مغزی برای خلق موجودات نامرئی نیز استفاده می‌کند. به همین دلیل، این موجودات نیز باید در دسته ‘هم‌بازی‌های خیالی’ قرار گیرند.»

دنیای شکل گرفته در ذهن کودکان

روانشناسی که بیش از ده سال روی چنین رفتاری مطالعه کرده در خصوص پویانمایی ژاپنی به نمایش گذاشته شده در نت‌فلیکس می‌نویسد: «صحنه‌ای که مادر آماندا به فرد دیگری توضیح می‌دهد که دخترش با یک “هم‌بازی خیالی” بازی می‌کند، برایم بسیار دلگرم‌کننده بود. این مادر از مزایایی که یک موجود خیالی می‌تواند برای کودک داشته باشد، آگاه است. اما شاید او از تعداد مهارت‌های مثبتی که به این رفتار بازیگوشانه مرتبط هستند، بی‌خبر باشد.»

تحقیقات نشان داده‌اند که «دوستان خیالی» می‌توانند به طور قابل‌توجهی در تقویت مهارت‌های مختلف کودکان، از جمله موارد زیر، نقش داشته باشند:

مهارت‌های اجتماعی: تعامل با «دوستان خیالی» به کودکان کمک می‌کند تا نحوه برقراری ارتباط، حل تعارض و همدلی با دیگران را تمرین کنند.
دانش تفکر: تصور و خلق شخصیت‌های خیالی، تفکر انتزاعی و خلاقیت را در کودکان پرورش می‌دهد.
گفتگوی درونی: «دوستان خیالی» می‌توانند به عنوان ابزاری برای گفتگوی درونی و پردازش افکار و احساسات برای کودکان عمل کنند.
قصه‌گویی: خلق داستان‌ها و ماجراجویی‌ها با «دوستان خیالی» مهارت‌های روایت و داستان‌سرایی را در کودکان تقویت می‌کند.
توصیف: صحبت کردن درباره «دوستان خیالی» به کودکان کمک می‌کند تا توانایی توصیف و بیان جزئیات را در خود پرورش دهند.
تاثیر مثبت در کودکان اوتیسم: این مزایا در کودکان اوتیسم نیز مشاهده شده است. «دوستان خیالی» می‌توانند به آنها در برقراری ارتباط، درک احساسات و تعامل با دنیای اطرافشان کمک کنند.

پیام به والدین: نگران نباشید

نگرانی نداشته باشید: اگر فرزندتان با «دوستان خیالی» خود صحبت می‌کند، غذا می‌خورد یا بازی می‌کند، نگران نباشید. این رفتار کاملاً طبیعی و حتی مفید است.
حمایت و تشویق: به جای سرکوب تخیل فرزندتان، از «دوستان خیالی» او استقبال کنید و به او در پرورش خلاقیت و تخیلش کمک کنید.
فرصتی برای یادگیری: این پدیده می‌تواند فرصتی عالی برای یادگیری بیشتر در مورد دنیای ذهنی و نیازهای عاطفی فرزندتان باشد.
در مجموع، «دوستان خیالی» نقشی بسیار فراتر از سرگرمی ساده دارند. آنها می‌توانند به عنوان ابزارهای قدرتمندی برای رشد و تکامل مهارت‌های مختلف در کودکان، به خصوص در زمینه‌های اجتماعی، عاطفی و شناختی عمل کنند.