ضرب المثل نه شیر شتر نه دیدار عرب، ضرب المثلی قدیمی و کاربردی

علیرضا فکور20 فروردین 1402آخرین بروزرسانی: 5 اردیبهشت 1402

0 زمان تقریبی مطالعه 3 دقیقه

ضرب المثل نه شیر شتر نه دیدار عرب: این ضرب المثل را در مواقعی یه کار می برند که فردی به طمع سودی از پی امری رفته باشد، اما سودی که به دست نیاورد هیچ بلکه چیزی را هم از دست می دهد و ترجیح می دهد دیگر به سراغ آن کار نرود.

بخوانید: عجیب ترین رفتارهای ژاپنی ها: چرا هر چقدر هم پولدار باشند روی زمین می خوابند؟!

ضرب المثل نه شیر شتر نه دیدار عرب

از زبان قدیمی ها اینگونه نقل شده است که یک خانواده ی عرب زبان تعدادی گوسفند داشتند و روزی تصمیم می گیرند آن ها را برای چرا، به صحرا ببرند. این خانواده هنگامی که به صحرا رسیدند، برای استراحت چادر می زنند و هنگام شب در کاسه ای کمی شیر شتر می ریزند و زیر حصین قرار می دهند.

در آن نزدیکی ماری زندگی می کرد و آن شب خیلی گرسنه بود. بوی شیر شتر به مشام مار رسید و او به سمت کاسه آمد و تمام شیر شتر را خورد و رفت. اما چند دقیقه ی بعد با خود یک عدد دانه ی اشرفی آورد و داخل کاسه قرار داد.فردای آن روز یکی از اعضای خانواده ی عرب قصد خوردن شیر کرد و وقتی کاسه را از زیر حصین بیرون آورد چشمانش به آن دانه ی اشرفی افتاد و بسیار خوشحال شد و به پدر و مادرش هم نشان داد.

همچنین بخوانید: حکایت ضرب المثل نرود میخ آهنین در سنگ!

آن ها خیلی خوشحال شدند و با خود گفتند که باز هم کاسه ی شیر در زیر حصین قرار می دهیم و صاحب اشرفی می شویم.مار گرسنه باز هم به سراغ شیر شتر آمد و هنگامی که آن را میل کرد، به جایش دانه ی اشرفی گذاشت و رفت و هر بار خانواده ی عرب زبان بسیار شادمان می شدند.پدر این خانواده فکری به ذهنش رسید و تصمیم گرفت خود را به خواب بزند و شخصی که اشرفی داخل کاسه ی شیر قرار می دهد را دستگیر کند و تمام اشرفی هایش را تصاحب کند.

سپس به کمین نشست.بعد از چند ساعت آن مار آمد و مرد عرب متوجه او شد. تبر را برداشت و همین که خواست سر او را قطع کند دمش را را اشتباهی قطع کرد. مار از دست مرد عرب فرار کرد و رفت. اما بعد از چند دقیقه که همه ی خانواده عرب زبان به خواب رفته بودند، آمد و فرزند آن ها را نیش زد.فردا ی آن شب، خانواده ی عرب از خواب بلند شدند و متوجه شدند که فرندشان را مار نیش زده است.

پس از گریه و زاری او را به خاک سپردند و از صحرا رفتند.ماه ها بعد خشک سالی بسیار بدی اکثر گاو و گوسفندان مرد عرب را نابود کرد و آن ها مجبور شدند به صحرا بازگردند و به امید بدست آوردن اشرفی در آنجا بمانند.سپس به صحرا بازگشتند و مانند قدیم شیر شتر را داخل ظرف ریخته و منتظر ماندند.

بعد از مدتی آن مار آمد اما لب به شیر نزد و گفت: من همان کسی هستم که برایت اشرفی می آوردم. تو را که می بینم یاد دُمَم می اُفتم که قطع کردی.گفت: «برو ای بیچاره عقلت بکن گُم ـ تا ترا پسر یاد آید مرا دُم ». بعد گفت: نه شیر شتر، نه دیدار عرب از آن زمان به بعد این سخن رفته رفته به صورت ضرب المثل در آمد.

همچنین بخوانید: داستان و ضرب المثل به روباه گفتند: شاهدت کیه! گفت: دُمم

ضرب المثل چیست؟

تاریخ پیدایش امثال و حکم به مدت ها پیش بر می گردد چنانچه از قدیم الایام جملات و ماجراهایی وجود داشتد که بخاطر یک اتفاق بازگو می شدند و ربطی به این اتفاقی که افتاده بود داشته است،تا پیش از این تاریخچه ضرب المثل هایی راکه با عنوانی رواج داشته اند بررسی می کردیم اما در این مطلب قصد داریم خوده ضرب المثل را ریشه یابی کنیم و ببینیم تاریخچه ضرب المثل چیست.

ضرب المثل گونه ای از بیان است که معمولاً تاریخچه و داستانی پندآموز در پس بعضی از آن ها نهفته است. بسیاری از این داستان ها از یاد رفته اند، و پیشینهٔ برخی از امثال بر بعضی از مردم روشن نیست؛ با این حال، در سخن به کار می رود. شکل درست این واژه «مَثَل» است و ضرب در ابتدای آن اضافه است. به عبارتِ دیگر، «ضرب المثل» به معنای مَثَل زدن (به فارسی:داستان زدن) است.

کلمه” مثل ” عربی است و کلمه فارسی آن “ متل ” است . وقتی مثل گفتن صورت بی ادبانه پیدا کند آن را متلک می گویند .
در همه زبانهای دنیا ضرب المثل فراوان است . بعضی از مثل ها در همه زبانها به هم شباهت دارند .
هر قدر تاریخ تمدن ملتی درازتر باشد بیشتر حادثه در آن پیدا شده و مثل های بیشتری در آن وجود دارد و در زبان فارسی نیز ده ها هزار ضرب المثل وجود دارد.