سلامت

سلامت چیست؟

سلامت یک واژه عمومی و حیاتی در زندگی روزمره افراد و مردم سراسر جهان است. این واژه از لحاظ ساختاری و زیرشاخه های مختلف دارای معانی و بخش های مختلف بسیاری است، در وب سایت گفتنی این بخش ها شامل قسمت های مختلفی چون بیماری ها، تناسب اندام و تغذیه و همچنین درمان خانگی و گیاهان دارویی می باشد.

در ادامه بررسی کوتاهی بر معرفی 7 مولفه سلامت با تعریف جهانی را به شما در گفتنی ارائه می دهیم:

بهتر است بدانید که دکتر ابوت و دکتر جونز از دانشگاه ویسکانسین، هفت مولفه سلامت را به همراه تعدادی سوال در مورد هر یک از آنها، که اتفاقاً سازمان بهداشت جهانی نیز به عنوان یک منبع خارجی‌، آن را در سایت خود قرار داده است.

این هفت مولفه سلامت با تغییرات جزئی در منابع مختلف نیز ذکر شده‌اند و عملاً در بسیاری از مراجع رسمی به عنوان یک الگو جهت دست بندی مولفه های سلامت استفاده می گردند.

 سلامت فیزیکی یا سلامت جسمی

سلامت جسمی به معنای توانمند بودن بدن برای فعالیت روزانه و حفظ انرژی برای موارد اضطراری و دوری از بیماری‌ها و تناسب کلی جسمی است.

سلامت جسم عبارت است از رفاه بدن و عملکرد صحیح ارگانیسم افراد، که برای افرادی که از نظر جسمی و روحی که به هیچ نوع بیماری مبتلا نیستند، یک وضعیت طبیعی است.

اگر فعالیت های روزمره شما بر طبق لیست زیر باشد شما دارای سلامت جسم با توجه به تعریف WHO هستید:

• وجود تمرین و نرمش منظم در برنامه روزانه
• تنظیم حجم و نوع غذا متناسب با نوع فعالیت‌ها
• جذب بخش قابل توجه کالری مورد نیاز از طریق مواد غذایی غیر از چربی
• تسلط بر مهارت مدیریت استرس
• انجام فعالیت‌هایی که حداقل ۱۵ دقیقه به صورت روزانه بدن ما را در وضعیت ریلکس قرار دهند
• تلاش برای پیشگیری از بیماری‌ها به جای ذهنیت درمان‌محور
• اجتناب از اعتیاد به موادی مانند مخدرها، کافئین، نیکوتین و الکل

سلامت ذهنی

سلامت روان اغلب به عنوان جایگزینی برای شرایط سلامت روانی مانند افسردگی، اضطراب، اسکیزوفرنی و موارد دیگر استفاده میشود. با این حال، طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، «سلامت روان حالتی از رفاه است که در آن هر فردی توانایی های بالقوهخود را درک میکند، میتواند با استرس های عادی زندگی کنار آمده، کار مولد و ثمربخش داشته باشد و برای جامعه خود مفید باشد».

در خلاصه ترین تعریف، سلامت ذهنی را به عنوان مهارت یادگیری و رشد فکری تعریف کرده‌اند.

در نظر گرفتن یادگیری به عنوان فرایندی که باید در تمام عمر حضور داشته باشد و آمادگی برای رها کردن دیدگاه‌های کهنه یا اصلاح آنها بر اساس آموخته‌ها و اطلاعات جدید و نیز ریسک کردن با هدف کسب تجربه‌های جدید و آموختن، از جمله مواردی هستند که به عنوان مصداق‌های سلامت ذهنی مورد اشاره قرار می‌گیرند.

توجه به هنر و لذت بردن از آن و تلاش برای تقویت مهارت تفکر نقادانه از جمله زیرمجموعه‌های دیگر سلامت ذهنی محسوب می‌شود.

سلامت عاطفی و هیجانی

توانایی کنترل هیجانات به شکلی که در بیان آنها راحت باشیم و بتوانیم شکل و شیوه‌ی مناسب اظهار و ابراز آنها را انتخاب کنیم، به عنوان سلامت عاطفی تعریف می‌شود.

سلامت روانی بیشتر به سلامت ذهنی انسان توجه داشته و ماهیتی شناختی دارد یعنی چگونگی پردازش اطلاعات و اندوزش و به کاربستن آنها. نقصان در سلامت روانی سبب بروز اختلالاتی در فعالیت هایی همچون استدلال کردن، تصمیمگیری و حل مسیٔله و … میشود که اکثر این مشکلات نتیجه بر هم خوردن یکسری تعادل های شیمیایی در مغز است.

همه اینها در حالی است که سلامت عاطفی، روایِت دیگری را از سلامتی نقل می کند. این نوع از سلامتی بیشتر جنبه های هیجانی یا همان عاطفی دارد و عبارت است از: آگاهی از هیجانات، مدیریت و چگونگی بروز آنها متناسب با سن فرد. در واقع سلامت عاطفی به فرد کمک می کند که در شرایط مختلف، واکنش های مناسبی را از خودش نشان دهد. ضربات روحی و پیشامدهای منفی، سلامت عاطفی را به خطر می اندازند و آن را دچار اختلال می کنند.

سلامت محیط زندگی

عبارت است از کنترل همه عواملی که اثر سویی بر پایدار ماندن سلامت انسان می‌گذارند. این شامل بیماری‌های زیادی می‌شود که از طریق آب، هوا، مواد غذایی و بسیاری از عوامل محیطی دیگر سلامت انسان را تهدید می‌کنند. بهداشت محیط همچنین دربرگیرنده مطالعه فاکتورهای محیطی مضر برای سلامت انسان و شناخت و پیشگیری و رفع اثرهای ناشی از این عوامل است.

تقریباً هر چیزی که در محیط ما وجود دارد و روی یکی از مولفه های سلامت تاثیر می‌گذارد را می‌توان به عنوان سلامت محیط زیست یا سلامت محیط زندگی معرفی کرد.

تمیزی هوایی که نفس می‌کشیم، آبی که می‌نوشیم، غذایی که می‌خوریم، پایین بودن نویز و صدای مزاحم که در محیط ما قرار دارد، فضای فیزیکی که برای کار و زندگی در اختیار داریم، نور محیط و خلاصه هر چیزی که در محیط است و به سلامت ربط دارد، در این‌جا قابل بررسی است.

سلامت اجتماعی

ریشه سلامت اجتماعی به تعریف سازمان بهداشت جهانی از مفهوم سلامت برمی‌گردد. در این تعریف گفته شده که سلامت فقط نبود بیماری و نقص نیست بلکه آسایش کامل جسمی، روانی و اجتماعی است.

سلامت اجتماعی به معنای توانایی تعامل با انسان‌ها و محیط با هدف ایجاد ارتباط رضایت بخش بین فردی است.

توانمندی ارتباط صادقانه با دیگران و مدیریت تعارض به شیوه‌ی سالم و اخلاقی طی زمان مناسب و قابل قبول، از جمله شاخص‌های سلامت اجتماعی است.

سلامت معنوی

سلامت معنوی به‌عنوان احساسی درونی و رضایت‌بخش توام با ارتباطات سازنده با خود و دیگران و وجود متعالی در چهارچوب فرهنگی خاص هر جامعه تعریف می‌شود که به معنادار کردن زندگی و مرگ می‌انجامد.

اگر چه به تعداد انسانها، ممکن است نگرش‌ها و باورهای متفاوتی در زمینه‌ی انسانها، تعامل آنها با یکدیگر و معنا و هدف زندگی وجود داشته باشد، اما مستقل از این تنوع، باور داشتن و یافتن معنایی برای زندگی، در مقایسه با کسانی که نتوانسته‌اند برای زندگی معنایی بیابند یا بسازند، سلامت معنوی را ایجاد و تقویت می‌نماید.

سلامت شغلی

داشتن شغلی که رضایت شغلی نسبتاً خوبی را ایجاد کند، انجام کاری که معنا داشته باشد، کارکردن با کسانی که سهم تو را در کار ببینند و بپذیرند و منافع مالی در حدی که بتوانی سبک زندگی مورد نظر خود را داشته باشی، از جمله مولفه های سلامت شغلی تعریف می‌شود.

سلامت شغلی دامنه وسیعی دارد و طیف وسیعی از موضوعات از سم شناسی و اپیدمیولوژی گرفته تا ارگونومی و پیشگیری از خشونت را پوشش می دهد.